تاريخچه آمبولانس:
طی جنگ اول جهانی خدمات پیش بیمارستانی از نظر کیفی ارتقا پیدا کرد و کم‌‌کم با اختراع بی‌سیم، مراکز دیسپچ در این راه به کمک امدادگران آمدند. حتی پیش از جنگ دوم جهانی، آمبولانس‌های مدرن حامل پزشک بربالین بیماران حاضر میشدند و با مراکز دیسپچ برای ارائه بهتر خدمات درمانی در تماس بودند. در دهه 60 با پیشرفت دانش پزشکی به‌خصوص در زمینه احیا و دفیبربلاسیون و ضرورت تسریع در ارائه این خدمات، نقش سیستم اورژانس پیش بیمارستانی در این مسیر تقویت شد و جایگاه ویژه‌ای پیدا کرد. از سال 1966 در بزرگراه‌های ایالات متحده طرح ارائه خدمات پیش بیمارستانی اجرا گردید(DOT). در سال 1967 در ایرلند خدمات پیش بیمارستانی در زمینه مراقبت از بیماران قلبی به‌کار گرفته شد. در سال 1972 دانشگاه سین سیناتی اولین برنامه آموزش تخصصی طب اورژانس را راه‌اندازی کرد. در سال 1973 قانون ملی خدمات پیش بیمارستانی و اجزای آن در ایالات متحده طراحی شد و به اجرا درآمد. طبق این قانون اجزای یک سیستم پیش بیمارستانی حداقل شامل موارد زیر باید باشد: كاركنان، سیستم آموزشی مناسب، سیستم ارتباطات و دیسپچ، حمل‌ونقل، مراکز درمانی پذیرش‌دهنده، واحدهای مراقبت ویژه، سيستم ایمنی عمومی، دسترسی همگانی به مراقبت‌ها، استاندارد سازی ثبت اطلاعات، آموزش همگانی، همکاری در بحران‌ها، داروها و تجهیزات و... از سال 1984 در ایالات متحده خدمات پیش بیمارستانی مخصوص برای کودکان طراحی شد.در جنگ دوم جهاني، ارتش، يگان هاي خاصي را براي ارائه مراقبت در ميدان جنگ و آوردن زخمي ها به پايگاه هاي كمک رساني داراي پرستار و پزشك تربيت كرد. در جنگ كره خدمات به زخمي ها با انتقال سريع توسط هليكوپتر به واحدهاي جراحي سيار بيمارستاني ارتش در آن حوالي، جايي كه عمل جراحي فوري انجام ميشد تكامل يافت. بيشتر پيشرفت هاي حاصل شده در مراقبت فوري زخمي ها در نتيجه تجربيات جنگ هاي ويتنام و كره است. متاسفانه مراقبت اورژانسي آسيب ديدگان و بيماران، در خانه تا اين سطح پيشرفتي نداشته است. تا اوايل دهه 1960 خدمات آمبولانس اورژانس و مراقبت از بيماران اورژانسي در سرتاسر ايالات متحده خيلي با هم تفاوت داشت. در بعضي جاها مراقبت توسط گروه هاي كاملا تعليم يافته كمک هاي اوليه پيشرفته ارائه ميشد كه آمبولانس هاي مدرن و تجهيز شده در اختيار داشتند. در تعداد معدودي مناطق شهري، مراقبت توسط خدمات آمبولانس مستقر در بيمارستان ارائه ميشد كه از انترنها و پزشكان تازه كار استفاده ميشد. در بسياري جاها مراقبت اورژانسي و سرويس آمبولانس فقط توسط اداره كفن و دفن ارائه ميشد كه از يك نعش كشي كه ميتوانست تبديل به حامل برانكار شود و مثل آمبولانس عمل كند استفاده ميكردند. در بعضي جاها پليس يا اداره آتشنشاني از يك واگن استيشن استفاده ميكرد كه يك برانكار و يك كيف كمكهاي اوليه را حمل ميكرد. در بيشتر موارد در هر دو اين وسايل نقليه يك راننده و يك امدادگر بودند كه تا حدودي آموزش كمک هاي اوليه ديده بودند. در نواحي معدودي كه يك آمبولانس تجاري براي انتقال بيماران در دسترس بود معمولا به صورت مشابه داراي همين كاركنان بودند و در اصل به عنوان وسيلهاي براي انتقال بيمار به بيمارستان استفاده ميشدند. بسياري از كشورها هيچ فعاليت رسمي براي مراقبت هاي اورژانس پيش بيمارستاني يا انتقال بيماران انجام نداده بودند. كمكهاي اوليه به اشخاص زخمي در صحنه، توسط پليس يا كاركنان آتش نشاني داده ميشد و يك ماشين پليس يا آتش نشاني آنها را به بيمارستان منتقل ميكرد. به صورت مرسوم، بيماران با بيماريهاي حاد توسط بستگان يا همسايه ها به بيمارستان منتقل ميشدند و پزشک خانواده يا پزشک كشيک بيمارستان او را ويزيت و ارزيابي ميكرد و سپس متخصص و نيروهاي اتاق عمل مورد نياز، فراخوانده ميشدند.
حمل‌ونقل بیماران بدحال به مراکز درمانی جهت ارائه خدمات پزشکی از مشکلات دیرباز در زندگی بشر بوده. در افسانه های روم باستان آمده که برای حمل بیماران از گردونه‌های جنگی استفاده میشد و به این وسیله آنها را از صحنه‌های نبرد دور و درمان می‌كردند. در دوران باستان، مراکز درمانی به‌طور مجزا و مشخص وجود نداشتند. احتمالا حدود 4000 سال قبل از میلاد مسیح معابد مصر باستان علاوه بر امور مذهبی، خدمات درمانی نیز ارائه می‌کردند. در یونان باستان نیز معابد، محل درمان بیماران بودند. شاید اولین مراکز درمانی مستقل، در سریلانکای امروزی در سال های حدود 430 قبل از میلاد مسیح شکل گرفته باشند. پس از آن در قرن اول قبل از میلاد، رومی‌ها نوعی بیمارستان یا مرکز درماني برای ارائه خدمات درمانی به گلادیاتورهای زخمی در شهرها ایجاد کردند و نامبر آن نهادند.
با شكل گرفتن مراکز درمانی، مسأله انتقال بیماران به این مراکز نقش جدی‌تری به خود گرفت و اقوام مختلف روش‌های مختلفی برای این مسأله برگزیدند. قبایل سرخپوست از نوعی سورتمه، مصریان از کجاوه‌های سوار بر شتر(pannier) و سایر ملل از روش‌های دیگر برای حمل بیمار استفاده کردند.
در قرن پانزدهم میلادی پادشاه اسپانیا، شاه فردیناند و همسرش ملکه ایزابل نوعی بیمارستان سیار بنام “ambulancia” طراحی کردند که در صحنه نبرد به کمک سربازان زخمی می‌شتافت. در سال 1793 میلادی، دکتر دومینیک ژان لاری(Dominique-jean Larrey) پزشک ارشد سپاه ناپلئون طی جنگ فرانسه و پروس نوعی بیمارستان سیار بنام“ambulance volante” را طراحی کرد که به قصد انجام اقدامات اولیه و انتقال مجروحان به پشت خط مقدم به‌کار می‌رفت.
همزمان با وی، بارون پرسی (Baron F.P. Percy) نوعی درشکه با قابلیت حمل تعداد زیادی مجروح از خط مقدم به نواحی امن‌تر طراحی کرد و نام آن راmobile emergency room گذاشت. طی جنگ‌های داخلی ایالات متحده با تدبیر جاناتان لترمن(Jonathan letterman) نوعی درشکه برای حمل مجروحان به‌کار گرفته شد که به آنها"Rucker wagon" گفته میشد.
استفاده از این‌گونه وسایل نقلیه در سال 1832 برای جابجایی بیماران در اپیدمی"وبا" در لندن نیز رواج پیدا کرد. بالاخره در سال 1865 اولین سیستم خدمات پیش بیمارستانی برپایه بیمارستان(hospital based) در سین سیناتی آمریکا طراحی شد. در سال 1869 آمبولانس‌هایی در نیویورک به‌کار گرفته شد که دارای برخی وسایل امدادی از جمله آتل و ... و داروهايي مانند مرفین بودند. اولین آمبولانس‌های موتوردار (اتومبیل) در سال 1899 در شیکاگو طراحی شدند.
تاریخچه اورژانس:
در سال 1790 اولین گروه فوریتهای پزشکی در زمان لشکر کشی ناپلئون بوجود آمد که فردی به نام لاری افراد زخمی در صحنه جنگ را به کمک افراد دیگر از محل کارزار و درگیری دور کرده و به مداوای آنها میپرداختند. در سال 1966 اولین سیستم فوریت های پزشکی مجهز تأسیس شد و در سال 1973 EMSبه صورت امروزی و مدرن شکل گرفت.
تاريخچه فوريت هاي پزشكي در ايران:
در سال ۱۳۴۵در اثر ریزش سقف یکی از سالن های انتظار فرودگاه مهرآباد تهران تعداد زیادی کشته و مجروح شدند و این در حالی بود که هیچ سیستم از قبل طراحی شدهای برای کمک و انتقال به مجروحین در این گونه حوادث ناگهانی وجود نداشت. در حادثه دردناک فرو ریختن سقف سالن انتظار فرودگاه مهرآباد (به دلیل ارتعاشات ناشی از صدای موتور جت‌های غول پیکر) در ساعت ۲ و ۵۰ دقیقه بعدازظهر چهاردهم آذر ۱۳۵۲ بود که طی آن ۱۶ تن کشته و ۱۱ تن مجروح شدند. این حادثه به دلیل انعکاس وسیع در رسانه‌های داخلی و خارجی آن سال، در ردیف یکی از تلخ‌ترین وقایع کشورمان به ثبت رسید. بعد از این حادثه سیستم فوریت های پزشکی ايران با عنوان اورژانس ۱۱۵ کشور با همکاری کشور ايالات متحده تأسیس شد و ایران به عنوان چهارمین کشور دارنده خدمات اورژانس پیش بیمارستانی در جهان شناخته شد که این خود افتخاری بزرگ است. کشور ايالات متحده در دومین تجربه خود در تشکیل یک سیستم اورژانس پیش بیمارستانی بسیاری از کمبودها و نقص های تجربه اول را که برای خودش بود برطرف كرد و میتوان گفت اورژانس پیش بیمارستانی ایران در سال ۱۳۵۴ کاملتر و بهتر از اورژانس پیش بیمارستانی کشور آمریکا راه اندازی شد. در آن زمان شماره سه رقمی ۱۲۳ برای تماس با اورژانس اختصاص داده شد و از آمبولانس های بنز ون برای خدمت رسانی به مردم استفاده میشد. بعد از آن شماره ۱۱۵ براي تماس مردم با اورژانس، در كل كشور اعلام شد.
تاريخچه فوريت هاي پزشكي در استان سمنان:
اورژانس پيش بيمارستاني (115) در شهرستان سمنان در سال 1356 با احداث ساختمان پايگاه اورژانس امام رضا(ع) و با 12 تكنسين فوريت هاي پزشكي راه اندازی و در سال 1357 (6 تن) و در سال 1370 ( 5 تن) به كاركنان اورژانس 115 سمنان اضافه شدند. با وقوع انقلاب اسلامی و سپس جنگ تحمیلی، فعالیت های اورژانس 115 وارد شرایط خاص شد و كاركنان این مركز به تجربیات بسيار ارزشمندي دست یافتند. در سال هاي اخیر ( از سال 1384) با ایجاد زير ساخت هاي لازم EMSچه از نظر کیفی و چه از نظر کمی احیاء شد. علاوه بر اضافه شدن تعداد زیادی آمبولانس مجهز، جذب نیروهای تحصیل کرده، افزایش پایگاه های شهری و جاده ای، ايجاد پايگاه هاي امداد هوايي، ساحلي و ريلي، گسترش و تجهيز مراكز ارتباطات و ديسپچ و تقويت ارتباطات راديويي اورژانس از دیگر دستاوردهای این سیستم است.
درسال 1381 ستادی با عنوان ستاد هدایت، اطلاع رسانی و رسيدگي به امور درمان تشکیل شد و از اواخر سال 1384 اين ستاد و کار گروه بهداشت و درمان در حوادث غيرمترقبه در اداره اورژانس 115 ادغام و مركزي با عنوان مرکز مدیریت حوادث و فوریت های پزشکی شكل گرفت. مركز مديريت حوادث و فوريت هاي پزشكي استان سمنان در تير سال 1385 شروع به كار كرد و در همين سال مركز ارتباطات استان سمنان نيز با جذب نيروي پزشك و پرستار مورد نياز راه اندازي شد.